Chào mọi người, mình tên là Hồng Phúc, hiện đang là sinh viên năm thứ 3 tại Macquarie University và làm việc cho một công ty cung cấp phần mềm để manage workflow tên ServiceNow. Để ủng hộ cho dự án Coding Mentor - Avengers, mình muốn đóng góp một bài trải lòng về câu chuyện kiếm job I.T của mình trong 2 năm rưỡi vừa qua tại Úc, mong rằng có thể khích lệ tinh thần mọi người tham gia vào project Avengers lần này, đồng thời cũng để mình tranh giải cuộc thi ONLINE VIẾT LÁCH, THỬ THÁCH IT luôn  

Trong suốt quãng thời gian 2 năm rưỡi, chỉ có khoảng thời gian 10 tháng trở lại đây là mình apply job một cách nghiêm túc, tương đương với việc trước đó mình đã apply một cách hời hợt (và ngay cả mình thời điểm đó cũng không hoàn toàn nhận ra). Vào những ngày kể từ tháng “12 - 10 = 2” năm 2021  trở lại trước đó, mình đều chơi tất tay với các platform đăng job, có bao nhiêu job với title “software engineer intern”, “software engineer (part-time)”, “software developer (part-time)”, etc mình nộp hết mà không để tâm tới 2 yếu tố: 

• Các công ty đa phần đều sử dụng application tracking system (ATS)  để match keywords trong phần mô tả và yêu cầu công việc (job description) với những gì candidate ghi trong resume, từ đó lọc ra những ứng cử viên tiềm năng. 
• Một resume tiêu chuẩn của một sinh viên cần có các mục: Personal contact details, Education, Experience, Projects, Extracurricular Activity. Khi đó 2 mục Projects và Extracurricular Activity trống trơn,và mục Experience thì mình ghi về một công việc không liên quan gì tới job mình apply, những điều này violate trực tiếp với yếu tố mình nêu ở trên. Đặc biệt với mục Experience, các bạn cần nêu lên được thành quả/sức ảnh hưởng của những task mà bạn đã hoàn thành tới năng suất hoặc doanh số của công ty (đương nhiên là task cần phải liên quan tới job các bạn đang apply). Có thể mọi người sẽ thắc mắc Extracurricular Activity thì đóng góp gì cho resume, câu trả lời của mình là, nếu resume có qua được screening và đến tay recruiter, họ sẽ prefer những ứng viên có sự năng động hơn là những người chỉ biết ngồi học trên trường (tuy nhiên nếu thành tích học tập/projects các bạn khủng thì hoàn toàn có thể bù lại). Về phần các project, đây sẽ là thanh gươm  duy nhất các bạn sinh viên đang đi học có để đối đầu với các thành phần hardcore cầm súng máy hay súng trường, aka sinh viên nhưng mà có kinh nghiệm đi làm . Bản thân mình đã lạc lối một thời gian dài trong các tutorial video (còn gọi là tutorial hell) trước ghi thực sự bắt đầu một project, do mình từng mong muốn rằng những gì mình sẽ làm ra phải thật độc, thật lạ, điều này khá phổ biến ở các bạn newbie. 

Bài học đắng lòng rút ra ở đây là, resume là tất cả những gì application tracking system/recruiter thấy ở bạn, như việc các bạn đẹp thì dễ có nhiều người yêu, còn nếu muốn 1 người yêu thôi thì ráng đợi  

Kế đến là vòng phỏng vấn, mình sẽ chia ra 2 loại là technical round + manager round và non-technical round + manager round. 

• Với role mình apply là software engineer/developer, các câu hỏi thường xoay quanh các tính chất của oop (object-oriented programming), tính chất đặc thù của từng ngôn ngữ lập trình, i.e threading trong Java/C#, promises trong JavaScript, về các cấu trúc giữ liệu và thuật toán (data structures and algorithms), system design (maybe). Để luyện data structures and algorithms (từ giờ mình sẽ viết là algo cho ngắn), mình khuyến khích các bạn lên leetcode và luyện giải bài. Trong khi phỏng vấn, nếu interviewer đưa ra một câu hỏi về algo, mọi người hãy nói lên hướng tư duy của bản thân, đầu tiên là để thấy được interviewer thấy được những ý tưởng mà mọi người có để giải bài, thứ hai là để cuộc phỏng vấn không rơi vào im lặng . Còn với những câu hỏi thuần lý thuyết, các bạn biết thì mới trả lời, không biết thì không nên trả lời, để tránh bị đánh giá là một người hấp tấp, thiếu bình tĩnh, dẫn tới mất điểm trong mắt interviewer. 
• Với role mình apply là site reliability engineer, các câu hỏi thường sẽ xoay quanh linux, networking, cloud computing, và system design (maybe). Again, những tips trong khi phỏng vấn mình nêu ở trên hoàn toàn có thể áp dụng trong trường hợp này. 
• Hai trường hợp mình vừa nêu ở trên là về technical round, còn với non-technical thì mình mới trải qua 1 lần thôi. Dạng non-technical mình tham gia là assessment centre (không biết còn dạng nào khác nữa không), với kiểu phỏng vấn này thì mọi người cần phải biết giữ mình . Ý tưởng là không thể hiện bản thân một cách quá lố vì assessment centre là phỏng vấn nhóm, các bạn quá nổi bật thì sẽ tạo ấn tượng không tốt trong mắt manager. Mình rút ra bài học này là do lần đó mình nói khá nhiều về những technical skill mình có khi các candidate khác đã im lặng không chia sẻ gì. Đồng thời mọi người cũng nên nhớ vận dụng STAR method  (situation, task, action, result) để trả lời các câu hỏi của manager, mình cũng đã mất điểm vì không dùng STAR method. 

Có câu: “Ông trời, không độ ta thì cũng độ người”. Sẽ có những trường hợp khi các bạn trả lời được câu hỏi, phỏng vấn với manager rất ô kê nhưng cuối cùng lại không được nhận, có thể đó là do người đến trước các bạn đã làm được điều tương tự rồi, hoặc do interviewer/manager hôm đó khó ở nên hỏi khó. Những lúc fail phỏng vấn thì mọi người nên nghỉ ngơi tầm 1-2 ngày để hồi sức, tránh bị burn out . Nhưng nếu các bạn liên tục fail thì nên xem xét lại xem bản thân yếu nhất thành tố nào để tập trung bồi đắp. 

Bản thân mình cũng có những khi hoài nghi, thất vọng về bản thân, mình biết có những bạn đọc bài viết này cũng đang cảm thấy như vậy, đặc biệt cảm ơn các bạn đó đã đọc tới đây, mình chỉ có thể nói với các bạn rằng, nếu các bạn bỏ công sức và cố gắng đúng cách, thành quả các bạn mong đợi rồi cũng sẽ tới.